حتما در مورد فرکانس و امواج رادیویی و…چیزهایی شنیده اید. در معرفی انواع پالس ژنراتور متوجه میشویم که امواج قابل مشاهده نیستند اما وجود دارند و تاثیراتی، چه مثبت و چه منفی بر محیط و زندگی انسان ها گذاشته است. همین گوشی های همراه هم دارای امواجی هستند که توصیه می شود حداقل شب ها دور از محیطی که می خوابید قرار دهید. حتی تلویزیون هم دارای امواجی است. و حالا پالس ژنراتور که موضوع مورد بحث ماست چیست؟ به چه دردی می خورد؟شاید اولین بارتان باشد این این اسم را می شنوید. در واقع پالس ژنراتور وسیله ای است برای تولید انواع شکل موج ها در بازه های فرکانسی متفاوت که معمولا در آزمایشگاه های الکترونیکی به عنوان منبع سیگنال برای مدارهای الکترونیکی از آن استفاده می شود. در ادامه مطلب به کارکرد و انواع پالس ژنراتور خواهیم پرداخت.
قبل از اینکه به انواع پالس ژنراتور بپردازیم، ابتدا بهتر است با بررسی اسیلاتور به ماهیت شکل موج سیگنال پرداخته و با آن آشنا شویم. اسیلاتور یک مدار الکتریکی است که در خروجی خود جریان الکتریکی سینوسی تولید می کند و این جریان ها باعث نوسان بخش های دیگر مدار می شود. اما گاهی به این شکل موج نیاز نیست.
معرفی انواع پالس ژنراتور
پالس ژنراتور ها به طور کلی به دو دسته ذکر شده در زیر تقسیم می شوند:
- پالس ژنراتور یک سویه
- پالس ژنراتور دو سویه که با نام متناوب هم شناخته می شود
اما اگر بخواهیم جزئی تر این تجهیز پر کاربرد را مورد توجه و بررسی قرار دهیم، می بینیم که موج مربعی، موج مستطیلی، موج دندانه دار و…. هم در پالس ژنراتور ها وجود دارد.
- پالس ژنراتور یک سویه
این نوع پالس ژنراتورها در معرفی انواع پالس ژنراتور تنها دارای میزان مثبت و منفی بوده و هیچ وقت از اندازه صفر عبور نمی کند و همین هم شکل آن را هنگام ترسیم به صورت یک سویه نمایان می کند.از مشهور ترین این امواج می توان به موج مربعی زمانی، پالس های کلاک و پالس های راه انداز اشاره کرد.
- پالس ژنراتور دو سویه
این شکل هم که به نام موج متناوب که ایجاد کننده جریان متناوب است، از مثبت به منفی در روی مدار تغییر کرده و از اندازه صفر هم در طول زمان نمی گذرد و در دو جهت مدار جای می گیرد. موج سینوسی هم از معروف ترین این نوع است.
اکنون پس از آگاهی از انواع پالس ژنراتور به کارکرد آن می پردازیم تا کاملا متوجه فواید و مزایای آن برای انسان شویم. چون اگر اطلاعات کافی داشته باشیم، نوع برخورد و رفتار ما از وسایل هم قطعا متفاوت خواهد بود.
کارکرد پالس ژنراتور در معرفی انواع پالس ژنراتور چیست؟
با توجه به انواع اشکال پالس ژنراتور، کارکرد آن ها نیز بهم متفاوت خواهد بود مه در ادامه مورد بررسی قرار گرفته اند.
شکل متناوب یا سینوسی: از این شکل امروزه در خطوط برق متناوب یا همان AC در خانه ها استفاده می شود.البته می توان به موج مستقیم یا همان DC تبدیل کرد.
شکل مربعی: در مدارهای دیجیتال در ورودی و خروجی آنها بسیار استفاده می شود.
شکل مستطیلی: اگر چرخه کار یک شکل موج هر عدد دیگری به جز 50 باشد، آن شکل موج مستطیلی است. در مفهوم دیگر، اگر مدت زمان روشنی مدار بسیار کوتاه باشد شکل موج سیگنال مستطیلی است. با تغییر کار موج الکتریکی مستطیل می توان مقدار اعمال شده به یک بار مثل لامپ یا موتور را تنظیم کرد. هرچه درصد چرخه کار بیشتر باشد مقدار متوسط آن توان اعمال شده به بار بیشتر است و برعکس.
شکل مثلثی: در این شکل پالس ژنراتور مدت زمان شیب مثبت و منفی هم در یک چرخه و تناوب کامل برابر و هم سطح می باشد و چرخه این موج 50 درصد است. در هر دامنه ولتاژ داده شده، فرکانس شکل، سطح ولتاژ موج را در مدار تعیین می کند.
شکل دندانه دار: این موج، همان طور که از اسمش پیداست به شکل دندانه های یک ارّه می باشد و مشهورترین نوع این شکل موج مثلثی است. این موج سیگنال بیشتر در ژنراتور های مورد استفاده قرار می گیرد و همین طور از آن در سینتی سایزرهای موسیقی می توان استفاده کرد تا به فایل موسیقی با کیفیت بهتر و بدون اعوجاج دست پیدا کرد.
شکل موج پالس و راه انداز: پالس و راه انداز، دو شکل مختلف موج سیگنال هستند اما می توان آنها را باهم ترکیب کرد و یک موج واحد بدست آورد. راه انداز یک پالس بسیار باریک هم به حساب می آید. تفاوت این دو شکل موج در این امر است که راه انداز اعداد مثبت و منفی می تواند داشته باشد اما پالس تنها می تواند مقدار مثبت را داشته باشد. معروف ترین موج الکتریکی پالس، قطار پالس نام دارد که بسیار شبیه موج مستطیلی است اما با این تفاوت که شکل دقیق پالس در این حالت با استفاده از نسبت نشانه به فاصله در یک تناوب تعیین می شود. هدف از آن کنترل زمان آغاز یک فرآیند مانند شروع به کار یک تایمر، شمارنده، ترسیستور، فلیپ فلاپ و یا دیگر قطعه های نیمه هادی می باشد.
ویژگی های پالس ژنراتور چیست؟
سیستم های توان پالسی، تولید و اعمال پالس ولتاژ بالا در بازه زمانی بسیار کوتاه در حد نانو ثانیه یا مایکرو ثانیه را دارا می باشد. کاربردهای زیادی از جمله در مصارف پزشکی، تصفیه، استرلیزه مایعات و غذاها و….را شامل می شود.
مزایا و معایب پالس ژنراتور در معرفی انواع پالس ژنراتور چیست؟
همان طور که می دانید بشر برای راحتی زندگی و آسانی کارها دست به اختراع زده است و این نبوغ انسان را اثبات می کند و اورا از تمام موجودات دیگر جهان متمایز می کند. در این بخش هم دنبال مزایای پالس ژنراتور هستیم تا بدانیم چه کمکی به انسان می کند و چه چیز را برای او سهل می کند؟
با توجه به استفاده از باتری به عنوان منبع تغذیه قابل حمل بوده و لذا کاربرد های بسیار وسیع و گسترده تری نسبت به ژنراتور های پالسی قبلی ها خواهد داشت. مشکلات مدارهای ارائه شده در مطالعات گذشته و همچنین مدار های چند برابر سری و مازی، متعادل و اندازه قرار گرفته در دو طرف سر پیچ های مدار است که در ساختار ارایه شده این مشکل برطرف شده است. پس هیچ گاه نمی توان گفت چیزی بی عیب و نقص است.
این دستگاه هم قطعا معایبی دارد، آزمون و خطا می شود تا اینکه به بهترین درجه و تکامل برسد. تکنولوژی هم همین طور پیش رفته است. به عنوان مثال ادیسون همان بار اول موفق نشد بلکه با تلاش های شبانه روزی و شکست های پی در پی بالاخره موفق شد تا پروژه لامپ و برق را تمام کند.او حتی در زمان کودکی نابغه نبود و از مدرسه اخراج شده بود. تنها کاری که اورا این چنین بزرگ کرد، باور به خود و توانایی هایش بود که با ادامه دادن و تلاش ها سرانجام نتیجه زحماتش به ثمر نشست. آزمون و خطا لازمه پیروزی است.